Art Works Giannis Doganis (Γιαννης Δογανης): visual artist - portfolio / Contemporary abstract art

Art Works Giannis Doganis (Γιαννης Δογανης): visual artist - portfolio / Contemporary abstract art
ΑΜΝΟΣ ΜΗΤΡΑ ΚΛΙΜΑΞ ΑΡΡΗΤΟΣ ΜΝΗΜΟΣΥΝΗ ΕΛΚΥΣΤΗΣ ΚΗΡΥΚΕΙΟ ΕΠΙΟΥΣΙΟΣ ΤΕΤΡΑΚΤΥΣ ΚΑΘΑΡΜΩΝ ΟΛΟΤΗΤΑ ΠΑΙΣ ΠΕΣΣΕΥΩΝ ΑΧΕΙΡΟΠΟΙΗΤΟΣ ΒΕΔΕΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑ ΝΤΥΑΝΑ ΠΡΑΝΑ ΦΩΤΟΝΙΟ ΕΝΔΕΛΕΧΕΙΑ ΑΝΥΣΜΑ ΟΛΟΓΡΑΜΜΑ ΠΕΔΙΟ ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΟ ΣΙΒΑ ΚΒΑΝΤΙΚΗ ΠΗΓΗΝ ΚΑΣΤΑΛΙΑΝ ΑΝΑΔΡΑΣΗ ΜΕΤΑΒΑΛΛΟΝ ΕΝΤΡΟΠΙΑ ΒΕΛΟΣ ΧΡΟΝΟΣ ΜΕΤΑΛΛΑΓΩΝ ΑΝΑΠΑΥΕΤΑΙ ΠΟΛΥΜΑΘΙΗ ΚΡΥΠΤΕΣΘΑΙ ΠΟΤΑΜΟΙΣ ΕΜΒΗΝΑΙ ΦΕΡΣΕΦΟΝΗ ΛΙΓΚΑΜ ΑΠΕΟΝΤΑ ΠΑΡΕΟΝΤΑ ΦΑΟΣ ΙΗΣΟΥ ΦΙΛΙΩΣΗ ΑΥΡΑ ΝΑΝΤΙΣ ΝΤΑΡΜΑ ΠΟΥΡΑΝΑΣ ΚΟΥΝΤΑΛΙΝΙ ΑΙΘΗΡ ΣΑΚΤΙ ΣΑΝΤΙ ΟΡΦΙΚΟΣ ΣΤΑΧΥΣ ΕΦΑΠΤΕΤΑΙ ΕΡΜΗΤΙΚΑ ΓΙΟΝΙ ΥΠΕΡΧΟΡΔΩΝ ΙΧΘΥΣ ΚΡΟΥΕΤΑΙ ΚΟΑΝ ΜΕΤΟΥΣΙΩΣΗ ΕΑΥΤΟΣ ΠΡΟΔΡΟΜΟΣ ΠΡΩΤΟΓΟΝΟΣ ΔΥΑΔΙΚΗ ΚΥΚΛΟΣ ΑΡΧΗ ΣΥΛΛΗΨΗ ΑΡΧΕΤΥΠΑ ΣΥΛΛΟΓΙΚΟ ΜΥΗΣΗ ΚΑΤΩΦΛΙ ΝΟΥΣ ΨΕΥΔΑΙΣΘΗΣΗ ΠΟΡΕΙΑ ΚΡΥΣΤΑΛΛΩΣΗ ΣΠΕΙΡΑ ΥΠΕΡΒΑΤΙΚΟ ΟΥΣΙΑ ΚΥΚΛΩΜΑ ΑΣΥΝΕΙΔΗΤΟ ΓΕΝΕΣΙΣ ΜΟΡΙΟΝ ΜΟΡΦΟΓΕΝΝΗΤΙΚΟ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΡΟΗ ΕΠΙΦΥΣΗ ΕΝΩΣΙΣ ΜΑΝΤΡΑ ΚΙΡΤΑΝ ΔΕΣΜΩΤΗΣ ΣΙΝΤΙΣ ΤΣΑΚΡΑΣ ΑΝΘΕΣΤΗΡΙΑ ΧΟΡΟΣ ΕΚΣΤΑΣΗ ΗΧΩ ΠΑΝΟΣ ΑΜΒΡΟΣΙΑ ΜΗΔΕΝ ΑΓΑΝ ΑΠΑΞ ΘΗΡΑ ΩΡΙΩΝ ΑΞΩΝ ΥΓΡΟΝ ΕΑΡ ΣΤΡΟΦΟΡΜΗ ΚΥΚΛΩΠΕΙΟ ΥΔΑΤΙΝΟΣ ΨΗΛΑΦΙΖΟΝΤΑΣ ΝΕΥΡΩΝΙΚΑ ΘΡΟΙΣΜΑΤΑ ΤΥΦΛΟΙΣ ΟΜΑΣΙ ΑΦΟΥΓΚΡΑΖΟΜΑΣΤΕ ΕΝΔΟΧΩΡΑ ΚΟΥΑΡΚΣ ΠΟΛΙΚΟΤΗΤΑ ΠΥΡΙΣΠΟΡΟΣ ΑΒΑΤΟΝ ΟΜΦΑΛΙΟΣ ΚΕΝΟΥ ΙΧΝΟΓΡΑΦΟΥΝ ΣΜΙΛΕΥΟΜΑΙ ΙΕΡΟ ΑΒΕΒΑΙΟΤΗΤΑΣ ΑΡΧΗ ΤΥΧΑΙΟΤΗΤΑ ΕΜΒΡΥΑΚΟ ΟΜΟΒΙΟΤΙΚΗ ΜΟΡΦΕΣ ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΑΙΓΝΙΩΝ ΦΑΣΜΑΤΑ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΩΝ ΣΥΝΑΨΕΙΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΦΕΡΜΙΟΝΙΑ ΣΥΓΧΡΟΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ ΑΝΑΝΤΟ ΓΙΝ ΓΙΑΓΚ ΤΡΙΣΜΕΓΙΣΤΟΣ ΒΑΣΙΛΗΙΗ ΝΟΤΙΖΕΤΑΙ ΘΕΡΜΟΝ ΒΑΤΟΣ ΙΔΑΙΟΝ ΑΝΤΡΟΝ ΣΚΕΠΤΟΜΟΡΦΕΣ ΤΕΘΝΗΚΟΣ ΖΩΝ ΠΑΡΘΕΝΟΣ ΜΠΟΝΤΙΝΤΑΡΜΑ ΜΙΓΑΔΙΚΟ ΜΕΛΟΣ ΕΩΘΙΝΟΝ ΑΡΕΟΠΑΓΙΤΗΣ ΤΑΟ ΤΑΝΤΡΑ ΚΒΑΝΤΟΥΜ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ ΝΕΤΡΙΝΟ ΛΟΓΟΣ ΑΝΑΡΧΟΝ ΩΚΕΑΝΙΟΣ ΚΟΡΗ ΚΥΡΙΟΣ ΕΥΣΤΑΘΗΣ ΚΥΜΑ ΕΣΤΙΑΣΗ ΚΟΜΒΟΣ ΣΧΕΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΑΝΑΒΑΣΙΣ ΠΕΜΠΤΟΥΣΙΑ ΦΡΑΚΤΑΛΣ ΟΥΠΑΝΙΣΑΔ ΝΟΥΚΛΕΟΝΙΑ ΑΝΤΙΥΛΗΣ ΑΝΑΔΥΣΗ ΓΡΑΜΜΙΚΗ Β ΚΑΜΠΥΛΩΣΗ ΑΓΓΕΛΩΝ ΣΤΡΟΒΙΛΟΣ ΔΡΩΜΕΝΟ ΜΑΤΙ ΣΥΝΕΙΔΗΤΟ ΑΝΕΛΙΞΗ ΕΛΕΥΣΙΣ ΙΕΡΟΦΑΝΤΗΣ ΔΙΔΑΧΗ ΚΥΚΕΩΝ ΕΛΕΥΣΙΝΕΙΑ ΨΑΛΜΟΙ ΠΑΛΜΟΣ ΗΜΙΤΟΝΙΟ ΑΝΥΣΜΑ ΑΙΤΙΟΤΗΤΑ ΠΛΗΡΟΤΗΣ ΦΥΤΩΡΙΟ ΦΟΒΟΣ ΧΕΙΜΩΝ ΘΕΡΟΣ ΛΟΙΜΟΣ ΔΙΩΡΥΓΑ ΩΣΜΩΝΤΑΙ ΨΥΧΑΙ ΕΠΕΣΘΑΙ ΦΡΟΝΗΣΙΝ ΦΙΛΕΙ ΚΡΥΠΤΕΣΘΑΙ ΧΩΡΕΙ ΟΥΔΕΝ ΑΛΜΑΤΑ ΨΗΦΙΑ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΓΕΝΕΣΙΟΥΡΓΗ ΤΡΙΓΩΝΟ ΚΟΣΜΙΚΗ ΕΡΓΟ ΠΡΟΒΛΕΨΙΜΟΤΗΤΑ ΕΣΤΑΥΡΩΜΕΝΟΣ ΛΩΤΟΣ ΚΑΤΑΚΟΜΒΕΣ ΜΑΓΥΑ ΠΟΥΡΟΥΣΑ ΠΡΑΚΡΙΤΙ ΣΥΜΠΟΝΟΙΑ ΠΕΛΕΚΥΣ ΟΧΛΟΙ ΓΛΩΣΣΑΙ ΑΣΠΙΣ ΦΡΕΑΡ ΔΙΟΝΥΣΟΣ ΡΑ ΥΔΑΤΑ ΜΟΝΑΔΑ ΕΝ ΚΑΘΡΕΠΤΗΣ ΔΩΔΕΚΑΦΘΟΓΓΟ ΑΝΘΟΣ ΠΕΝΤΟΖΑΛΗ ΙΑΝΟΣ ΛΕΜΟΥΡΙΟΣ ΚΡΥΣΤΑΛΛΟΣ ΜΕΛΑΝΗ ΟΠΗ ΡΕΥΣΤΟ ΔΕΣΜΟΣ ΒΑΡΥΤΙΚΟΣ ΛΙΒΑΔΙ ΚΑΝΑΛΙ ΚΑΡΠΟΣ ΟΛΙΣΘΗΣΗ ΕΥΚΛΕΙΔΙΟΣ ΓΕΩΜΕΤΡΙΑ ΤΡΟΦΟΣ ΚΟΡΥΦΗΣ ΠΥΘΜΕΝΑΣ ΣΥΛΛΗΨΗ ΠΥΡΑΜΙΔΑ ΕΙΔΩΛΟ ΠΑΡΑΘΥΡΟ ΠΑΘΗΤΙΚΟΣ ΕΠΕΜΒΑΣΗ ΧΡΩΜΑ ΜΑΣΚΑ ΑΓΩΓΟΣ ΑΝΤΙΛΗΨΗ ΣΠΟΥΔΗ ΕΚΕΙΝΟ ΕΙΝΑΙ ΞΑΝΟΙΓΜΑ ΒΛΕΠΕΙΝ ΓΡΑΜΜΗ ΤΑΞΗ ΣΚΟΝΗ ΕΠΙΣΤΡΕΦΩ ΒΕΛΟΥΔΙΝΟΣ ΟΜΟΙΟΤΗΤΑ ΛΑΒΥΡΙΝΘΟΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΦΩΤΙΣΗ ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗ

24/4/10

Καταρρακτης Αγ. Παρασκευης Βιτουμα / Κοζιακας - Φωτογραφια: Γιαννης Δογανης




Από μακριά
άκουγα
τις πηγές της γης
να προσεύχονται.


Rimbaud




































copyright photography: Giannis Doganis (IANIS)
Τρικαλα- χειμωνας 2010







21/4/10

Ενας καινουργιος τρόπος να κοιτάμε ενα Εργο και κατ' επεκταση τον Κοσμο. / Giannis Doganis, conjectural artist




Τριτο μερος του αρθρου.
Το δευτερο μερος θα το βρειτε εδω





« ΟΥ ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΤΑΡΑΤΤΕΙ ΑΝΘΡΩΠΟΝ ΑΛΛΑ ΤΑ ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΠΡΑΓΜΑΤΩΝ ΔΟΓΜΑΤΑ » Επικτητος

(Δεν είναι τα πραγματικά γεγονότα που ταράζουν τους ανθρώπους, αλλά ο τρόπος με τον οποίο τα ερμηνεύουν).

 "Τότε δοκούν εκάστω, τούτω και είναι"  Πρωταγόρας

(Αν κάποιος θεωρεί κάτι σαν υπαρκτό, αυτό θα είναι και η δική του πραγματικότητα).

Αυτό που φαίνεται δεν είναι πάντα αυτό που είναι.


Από τον Γιαννη Δογανη (και από το παρον επιπεδο συνειδητοτητας που βρισκεται στο εδώ και τωρα).



Για να διεισδυσουμε μεσα σ’ένα έργο τέχνης, θα πρέπει απλά ν’αλλάξουμε τον τρόπο που βλέπουμε τα πράγματα. Το κάθε θέμα μπορεί να ειδωθεί με περισσότερους από ένα τρόπους. Λένε πως δεν υπάρχει μια και μόνη αλήθεια, μια και μόνη πραγματικότητα. Πως ο τρόπος που βλέπουμε τα πράγματα, καθορίζει και την πραγματικότητα του καθένα μας. « Όι χάρτες φτιάχνουν τις περιοχές και όχι οι περιοχές τους χάρτες.» Αρκεί ν' αλλάξουμε την οπτική μας γωνία και θα αποκαλυφθεί μπροστά ένας θαυμάσιος καινούργιος κόσμος.
.
Ας δουμε την ρήση του Επίκτητου και του Πρωταγορα.

Η εμπειρία που έχουμε από τον εαυτό μας και τον κόσμο, δεν καθορίζεται από τα εξωτερικά ερεθίσματα- γεγονότα, αλλά από τον τρόπο που αντιδρούμε σ' αυτά! Και ο τρόπος αντίδρασης εξαρτάται από τον τρόπο ερμηνείας των συμβάντων.

Δηλαδή από το Γνωστικό μας σύστημα, που αποτελείται από το σύνολο των πιστεύω μας, τον τρόπο σκέψης, την νοοτροπία μας, όλο δηλαδή το σύνολο των νοητικών και συγκινησιακών μας προγραμματισμών.

 Στα πλαίσια της Ελληνικής ορθόδοξης παράδοσης, η Μετάνοια και η Προσευχή αποτελούν το βασικό κορμό της ορθόδοξης χριστιανικής άσκησης. Μετανοώ (από το μετά και νόηση ) σημαίνει "αλλάζω τρόπο σκέψης", δηλαδή νοοτροπία. Και η προσευχή, δεν σημαίνει απλά παράκληση (Θεέ μου κάνε με καλά), αλλά σημαίνει κυρίως "στρέφω το νου μου προς εκείνο που εύχομαι να μου συμβεί". Είναι μια εξαιρετικά δραστική τεχνική ελέγχου του νου. (Ελεγχος των λογισμών 24 ώρες το 24 ωρο).

Ο ανθρωπολόγος Καστανέντα αναφέρει σαν βασική αρχή της διδασκαλίας του Δον Χουάν ότι " τα πράγματα δεν αλλάζουν, αλλάζεις απλώς τον τρόπο που τα κοιτάς. Αυτό είναι όλο".
Γινόμαστε αυτό που σκεφτόμαστε. Τα συναισθήματα μας δεν εξαρτώνται από τα γεγονότα, αλλά από τον τροπο που τα ερμηνευουμε.


Νομίζουμε ότι ακούμε, αλλά δεν ακούμε, νομίζουμε ότι βλέπουμε αλλά δεν βλέπουμε, νομίζουμε ότι αγαπάμε, αλλά δεν αγαπάμε, νομίζουμε ότι υπάρχουμε αλλά δεν υπάρχουμε. Δεν επικοινωνούμε πραγματικά με τους άλλους αλλά με τις ίδιες μας τις σκέψεις. Όταν συζητούμε συνήθως δεν ακούμε τους άλλους τι λένε αλλά σκεφτόμαστε τι θα πούμε εμείς, για να κερδίσουμε τον αγώνα του διαλόγου ή να κερδίσουμε το παιχνίδι που παίζει το Εγώ μας με το Εγώ του άλλου, του συνομιλητή. Αυτή είναι η μεγαλύτερη αποτυχία μας, και η κύρια αιτία της όλο και μεγαλύτερης απομόνωσης που υπάρχει στο σύγχρονο κόσμο μας.

Ομορφο είναι το αληθινο. Απλώς όσο πιο πολύ τα βρίσκεις με τον εαυτό σου,  τόσο πιο πολύ τολμάς να  κοιτας με διαυγεια χωρις φιλτρα και παραμορφωτικους φακους. Και αυτό γιατί έχεις ένα δεδομένο, εχεις ένα κεντρο, έχεις τον εαυτό σου, τον έχεις κερδίσει και από εκεί και πέρα είσαι διατεθειμένος να χάσεις πολλά πράγματα και πολλούς ανθρώπους. Όταν βρεις τον εαυτό σου είσαι ΟΚ…ξέρεις δηλαδή με ποιον θα περπατήσεις στην ζωή, θα πάρεις τον εαυτό σου και θα πας κάπου. Όταν δεν έχεις τον εαυτό σου,  κάθε μέρα θέλεις παρέες, θελεις οπαδους, θελεις υποστηριχτες, θέλεις επιβεβαίωση, θέλεις χειροκρότημα. Αυτά όμως είναι πολύ μικρά σε σχέση με το να βρεις τον εαυτό σου και να είσαι μια χαρά όταν κάθεσαι μόνος σου. 

Το θέμα είναι ότι λειτουργούμε σαν πρόβατα όταν αναμεταδίδουμε πληροφορίες για πράγματα που δεν γνωρίζουμε, με αποτέλεσμα να δικαιώνουμε  τη συλλογιστική που υποτίθεται ότι εξέφραζε η εικαστική παρέμβαση του Βάργκας.. Σε τοίχο της γκαλερί υπήρχε γραμμένο με κροκέτες σκύλων το εξαιρετικά εύστοχο μήνυμα “you are what you read”. Είμαστε αυτό που διαβάζουμε λοιπόν.

Προσπαθώ πάντα με αυτά που λέω να μην αδικήσω κανένα αλλά όχι και να μην πω αυτά που σκέφτομαι. Η συνεχιζεις να χαιδευεις τ’αυτια  του κλασικού  μακάκα  νεοελληνα (όπως θα έλεγε και ο Γεωργίου) η του τα χωνεις φορα παρτιδα. Το να τα έχεις καλά με όλους είναι η αδυναμία του να τα έχεις καλά με έναν. Η πιο απλα,  η αδυναμία να τα έχεις καλά με τον εαυτό σου…

Καποτε σε μια εκθεση μου (διατηρουσα περιστερια τοτε),   επειδη απουσιαζα ολη μερα  από το σπιτι και επρεπε να δινω ανα τακτα διαστηματα καψουλες σ’ ένα  από τα περιστερια μου που ηταν αρρωστο. Το πηρα στον εκθεσιακο χωρο και το ειχα σ’ένα αδειο κλουβι που αποτελουσε από πριν μερος μιας εγκαταστασης μου στο χωρο. Μαλιστα καποιο παιδακι παιζοντας ανοιξε την πορτα και  μετα τρεχαμε να το πιασουμε! (το περιστερι)  Και γω παιρνω τον φιλο μου στις εκθεσεις μου μαζι μου για να εχει –εχω παρεα. Παροτι δεν ξερει τι θα πει αλυσιδα ( μονο κανα 2 φορες σε καμια λεωφορο Κηφισιας γιατι τρομαζει από το κυκλοφοριακο και μπορει να πανικοβληθει), στη εκθεση τον κρατω με κατι αυτοσχεδιο γιατι είναι πολύ φιλικος και παρορμητικος και πολλοι επισκεπτες εχουν  βαθεια καταχωνιασμενες φοβιες με τα ζωακια ( αν δεν φας το φαγητο σου Γιωργακη θα σε δωσω στον Τζακ να σε φαει!!... κτλ.).

Αυτό λοιπον τι παει να πει για τον κάθε ανωνυμο προβοκατορα  σπορεα ψευδων ειδησεων μεσα από ένα ανωνυμο μπλογκ,  που θα δει μια φωτογραφια  της «Αναντο» σε μια γωνια στην γκαλερι? Ότι βασανιζω τον φιλο μου?? ( που βεβαια το τριχωμα του λαμπει σε σχεση με αυτό του Βαργκας - δεν γινεται σε τρεις μερες να του φτιαξει το τριχωμα οση βιταμινη Ε και να του δωσει…). Ποιος είναι λοιπον το καθικι σ’αυτην την περιπτωση???  Ποιος εχει τρελλανει ολη την υφηλιο?? 

Τυχαίνει να είμαι ένας από τους “μαλάκες” που αφήνουν φαγητό και νερό για τα αδέσποτα στα πεζοδρόμια, και που δέχονται από τους γειτόνους “καλοπροαίρετα” σχόλια όπως “πάρτα αυτά από δω ρε, που θα μαζέψεις εδώ πέρα όλα τα κοπρόσκυλα”.. Σίγουρα, η πρώτη αντίδραση είναι οργή απέναντί τους. Στη πραγματικότητα όμως δεν είναι κακοί άνθρωποι, είναι απλώς αμόρφωτοι. Και δε μιλάω για ακαδημαϊκή μόρφωση, μιλάω για τα απλά, τα καθημερινά. Για το πως να είμαστε άνθρωποι. Δεν φταίνε αυτοί. Οι προηγούμενες γενιές αφήνουν στη μοίρα τους τις επόμενες. Το ίδιο κάνανε οι προηγούμενοι μας, το ίδιο θα κάνουμε και εμείς.

Πως περιμένουμε να νοιαστεί ο Έλληνας (και όχι μόνο) για τον αδέσποτο σκύλο, την αδέσποτη γάτα, τον άστεγο, το παιδάκι στην Αφρική, τη γυναίκα στο Αφγανιστάν, κλπ?  Πως?  Που το μόνο που έμαθε ήταν “κοίτα εσύ το συμφέρον σου και να πά να γ@μηθούν όλοι οι αλλοι”. Αυτή η αμορφωσιά , το “κοίτα την πάρτη σου”, είναι η αρχή όλων των κακών (και η κακομεταχείριση των ζώων ένα μόνο από αυτά). Και αν η αμορφωσιά δεν πάψει να υφίσταται, θα διαιωνίζουμε για πάντα ένα έθνος ιδιοτελων αδιάφορων και θα ξεσπάμε τα νεύρα μας μόνο εκεί που μας παίρνει.

Και δεν εχει καμμια απολυτως σημασια που η ειδηση (της υποθεσης Βαργκας) δημοσιευθηκε  και σε ΜΜΕ. Και τα ΜΜΕ από  ανθρωπους αποτελουνται  που καποιοι από δαυτους δεν κανουν καποιο σοβαρο ρεπορταζ με ακλόνητα στοιχεία,  δηλαδη έγκυρη και αναλυτική έρευνα στις πρωτογενείς πηγές. Οποτε  λογικο είναι η ειδηση να μπαζει απ’ ολες τις μπαντες.  Το να την αναμεταδίδουν διάφοροι δημοσιοκάφροι κάτι που διάβασαν σε μερικά blogs ή που τους έστειλαν με chain mail δε λέει απολύτως τίποτα.

Ο νόμος του Μέρφυ είναι αμείλικτος… Τέτοια Ιερά Βίδεα με φωτογραφίες (γιατί όχι και φωτοσοπιασμενες)  κυκλοφορουν με την σεσουλα στο διαδικτυο. Και ο αγαπητός Παντελής Μπουκάλας, όπως και ο Χρ.Μιχαηλιδης της Ελευθεροτυπιας επεσαν στην παγιδα αλλα  σχολιασαν μονο τα ορια της τεχνης και δεν μετατραπηκαν σε ιεροεξεταστες.…Κι εμένα στο κάτω-κάτω δε μ’ αρέσει  ας πουμε η  Αννα Βισσυ, αλλά δεν θα προσπαθήσω ποτέ να συγκεντρώσω υπογραφές για να τη σταματήσω να τραγουδάει, ούτε θα της στείλω γράμμα που θα την απειλεί με φρικτά βασανιστήρια…




Το έργο τέχνης άρα είμαστε εμείς, όχι ο σκύλος…

Πιστευω στην απολυτη ελευθερια εκφρασης  και ουτε μπορω αλλα ουτε προτιθεμαι να ελεγξω συμπεριφορες από κατακαημενα μπαχαλα που δεν εχουν καταλαβει λεξη.   Η δράση που ευαγγελίζονται προϋποθέτει σκέψη, αλλιώς καταλήγεις να κυνηγάς μάγισσες κραδαίνοντας πυρσούς - καλή ώρα σαν τα θύματα του καλλιτέχνη, που του έκαναν τζάμπα διαφήμιση υπογράφοντας φανταστικές διαμαρτυρίες για ένα έγκλημα που δεν συνέβη. Το 99% των προβάτων που μηρυκάζουν ό,τι κουτόχορτο τα ταΐσουν δεν έχει καταλάβει Χριστό και νομίζουν ότι απλά πρόκειται για άλλον έναν σιχαμένο ψυχανώμαλο. Είπαμε, οι προκαταλήψεις θέλουν  ολους τους καλλιτέχνες να είναι τρελοί.

Oσο για  τις  υστερικες κυρατσες  και τους ανελλιπως αυνανιζομενους πορνογερους που ηθικολογουν ξερνωντας οχετο, που βγαινουν στους δρομους  κρατωντας λαβαρα  της πιστης και του εθνους και πετανε πετρες  και καινε  κινηματογραφους που παιζουν τον «  Τελευταιο Πειρασμο » του Καζαντζακη η καποια παρασταση του Τζιμακου του Πανουση, εχω να πω ότι η χυδαιοτητα δεν βρισκεται στις λεξεις αλλα σε  χυδαια αμορφωτα συμπλεγματικα μυαλα που δεν εκκλησιαζονται τακτικα για να μην ακουν από το στομα του ιερεα προσευχες  « για πασαν νοσον και πασαν μαλακιαν », σε καθημερινη βαση μεσα στο ναο του Θεου και κολαζονται…Καποτε μου την εδιναν, τωρα απλα βαριέμαι τις ανωνυμες (συνηθως) διαδικτυακες περσονες  που δεν έχουν να πουν τίποτα και όταν προσπαθουν να πουν κατι απλα αυτογελοιοποιουνται .

Το να προκαλέσει κάποιος με το έργο του μόνο και μόνο για να γίνει γνωστός είναι ποταπό. Εδώ όμως δεν  έχουμε να κάνουμε με κάτι τέτοιο, αλλά με ένα περίπλοκο μήνυμα που αφορά περισσότερο τους δέκτες παρά το αντικείμενο της έκθεσης. Άλλωστε εγώ δε βλέπω πουθενά τον υποτιθέμενο εξευτελισμό ενός ανυπεράσπιστου ζώου. Ενώ αντιθέτως βλέπω να συμβαίνει κάτι τέτοιο στο τσίρκο (δειτε το προσφατο συμβαν ξυλοδαρμου με λοστο στο κεφαλι ελεφαντα από εκπαιδευτη σε τσιρκο), στις βιομηχανοποιημένες κτηνοτροφικές μονάδες, καθώς και στα διάφορα καλλιστεία ζώων που πάνε οι δήθεν φιλόζωοι τα εκκεντρικά κουρεμένα και ντυμένα με ηλίθια παλτουδάκια κατοικίδια τους.

Tου Habacuc, του προέκυψε έργο όχι απλώς αποδεκτό αλλά μνημειώδες, ακριβώς χάρη στους αναρίθμητους αφελεις η αιματωδεις ανοητους  αυτού του κόσμου. Βλεποντας κανεις  το νόημα της  συμβολικης  του πράξης, συνειδητοποιει ότι καλά έκανε και μας αναστάτωσε όλους. Τεράστια επιτυχία το εννοιολογικο διαδραστικο πειραμα  του Habacuc, όχι απλά μεγάλο. Όπως είναι προφανές, το αρκετά όμορφο και έξυπνο τέχνασμα διαδραστικότητας μιας χρήσεως  του Guillermo Habacuc Vargas στέφθηκε από απόλυτη επιτυχία. Φρόντισε να δώσει ένα γερό μάθημα στην φαρισαική κοινωνία που ζούμε και να δώσει ένα γερό πλήγμα στην φανταστική αντίληψη της περι αισθητικης, φιλοζωιας κτλ. Ο ίδιος ο καλλιτέχνης είχε στρώσει παλιότερα ένα κόκκινο χαλί από ντομάτες ως το βήμα μιας έκθεσης στο Ελ Σαλβαντόρ. Μηπως πρεπει να βγουν οι ντοματοφιλοι να διαδηλωσουν εναντια στην καταπατηση των δικαιωματων της ντοματας.?

Ο ανθρωπος παραμενει ακομη βαρβαρος, απολιτιστος, κτηνος. Ζει ακομη την προιστορια του... Είναι γεγονος ότι ζούμε σε μια πολύ σκληρή και αναίσθητη κοινωνία, ηλίθια, κακιά, ανέμπνευστη, αμόρφωτη, αδαή, συντηρητικη, πρόχειρη, παράλογη, δειλή, απίστευτα μισαλλόδοξη, κοντόφθαλμα συμφεροντολόγα, υποκριτική, ανέντιμη, παρακμασμένη, χωρίς ορίζοντες και χωρίς οράματα και άρα χωρίς μέλλον. (Εννοείτε, βέβαια, ότι αυτή η κοινωνία φιλοξενεί και πολλές φωτεινές εξαιρέσεις, κι αυτό είναι ό,τι χειρότερο…για τις εξαιρέσεις). 

Προθεση μου δεν  ηταν να υπερασπισω τον Βαρκας – δεν το χρειαζεται αλλωστε γιατι δεν εκανε κατι που χρειαζεται να απολογηθει. Ουτε προθεση μου είναι να αγιοποιησω τον καλλιτεχνη μετα από μια μινι σταυρωση. Και  ας λαβουμε υπ’οψιν ότι οι πληροφοριες που αφορουν την υποτιθεμενη κακοποιηση προερχονται σχεδον αποκλειστικα από την μπλοκοσφαιρα που βριθει σκουπιδιων. Υπαρχει καποιο εγκυρο πρακτορειο ειδησεων που αναμετεδωσε την ειδηση? Καθολου δεν θα ηθελα να ειμαι στην θεση του κάθε Βαργκας,  δεχομενος τονους αρνητικης ενεργειας. Η μοναδική μορφή “τέχνης” που μπορει να δει κανεις στην συγκεκριμένη περίπτωση, είναι η διασπορά της είδησης. Και νομίζω ότι όλοι θα πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί στο τι αναπαράγουμε κάθε φορά.

Επρεπε να υπαρξει ενας Βαργκας για να το καταλάβει ( αν καταλαβε! ) έστω και εφήμερα ο μέσος Έλληνας, που αφυπνίζεται για λίγο από τους μεγάλους θορύβους, πέφτει στο φριχτό ατόπημα να κάνει κάποιες σκέψεις και κάποιους συνειρμούς, να κρυφοκοιτάξει λίγο –με ενοχλημένο χασμουρητό- τι συμβαίνει στον κόσμο του, αλλά αμέσως μετά επιστρέφει στην ύπνωση του.

Πριν κάποια χρόνια χρειαζόμασταν τους ΑΜΑΝ, τους 10 μικρούς Μήτσους, τον Χάρυ Κλυν, τον Μητσικώστα, τους Διαπλεκόμενους, ακόμα και τον Σεφερλή για να αναδείξουν τη γελοία πλευρά της πραγματικότητας, αυτήν που επιμελώς έκρυβαν. Πλέον, τα πράγματα είναι τόσο προφανώς γελοία και ξευτιλισμένα που δεν χρειαζόμαστε τη σάτιρα. Είναι περιττή. Το μόνο που χρειάζεται κάποιος είναι να βλέπει τα όσα γίνονται. Γι' αυτό και άλλωστε δεν υπάρχει πια σάτιρα με τον τρόπο που υπήρχε κάποτε και οι εκπομπές που κάνουν θραύση είναι αυτές που προβάλλουν απλά όσα συμβαίνουν στην πραγματικότητα χωρίς να κάνουν καμιά παρέμβαση, όπως το «ΟΛΑ» και « το Αλ Τσαντίρι». Τελικά είμαστε τόσο γελοίοι όσο φαινόμαστε...

Ο  συνειδητος δημιουργος  εκμεταλλεύεται την κραυγαλέα  κοινωνικη γελοιοτητα της υποκρισιας, την οποία όμως χρησιμοποιεί σαν γέφυρα για να περάσει στη γελοιότητα και στην αδικία της πραγματικής ζωής…Ο δημιουργός δεν είναι σκυλάκι να υπακούει τις εντολές του κοινού, της μαζας,  του οχλου.  Ζητανε τα πασης φυσης κατινοειδη να βγει ο  Βαργκας και να απολογηθει!.  Ισια μωρη γαλοτσα…. Ημαρτον! που λεει και ο Γεωργιου.



Ο Βαργκας σε καποια γωνια του πλανητη  βρισκεται σε κατασταση χαρμολυπης.

Είμαι ένας από τους πολλούς που έλαβε το συγκεκριμένο μήνυμα. Η προσωπικη μου αντιδραση είναι ότι αρχικα παγωσα και για ένα χρονο παρ’οτι διαθετω 3 μπλογκς που εχουν εντονη δραστηριοτητα , δεν εγραψα ουτε λεξη….

Ο εντυπωσιασμός που προκαλεί μια ουτως η αλλως ψευδης ειδηση προφανώς έκανε την πλειονοτητα  να την υιοθετήσουν αβασάνιστα. Και ας μην ειμαστε τοσο αφελεις, υπαρχουν  νομοι και στην Νικαραγουα και στην Κοστα Ρικα, που σημαινει  ότι αν οντως ο Βαργκας προεβη σ’ αυτή την  αποτροπαιη πραξη,  αυτή την στιγμη θα ηταν εγκλειστος…

Όλα τα εγκληματα που εχουν καταγραφει στην ιστορια της ανθρωποτητας ηταν προιον θερμοκεφαλης σκεψης. Είναι φρονιμο λοιπον να βγαινει κανεις καπου καπου από το μυαλο του και να βλεπει τα πραγματα αντικειμενικα και όχι όπως τον προσταζουν οι φωνες μεσα και εξω από το μυαλο του,  που ουτως η αλλως χρηζουν ψυχιατρικης  ερμηνειας.

Διαχωριζω λοιπον την θεση μου από τον οχλο-μπουλούκι και κλέβοντας τα λόγια του μεγάλου «Επαναστάτη» λέγω:   Ο αναμάρτητος πρώτος τη μούντζα βαλέτω…

Έχετε διαβάσει το «πέντε δυσκολίες για να γράψει κανείς την αλήθεια» του Μπρέχτ;

Όταν η η μακακία πάει σύννεφο σπάζοντας κεραμίδια...εν μεσω  αισθητικης και ευαισθησιας τσοκαρων,  τοτε η τεχνη  και ο εκαστοτε καλλιτεχνης,  παιζει τον ρολο ενός καθρεπτη. Ο καθενας βλεπει τα μουτρα του στον καθρεπτη,  αλλα επειδη καποιοι δεν τους αρεσουν τα βαζουν με τον καθρεπτη...

Ο Α.Χιτλερ. είχε πει κάποτε, ότι «οι μάζες είναι σαν τις πόρνες. Οσο περισσότερο τις πιέζεις τόσο περισσότερο ενδίδουν». Που σημαινει ότι όταν κανεις το λαό άβουλη μάζα ρουσφετο-καιροσκόπων  αεριτζηδων υποκριτων ηθικολογων,  όσο περισσότερο τον κοροϊδεύεις και τον περιφρονείς, τόσο περισσότερο πασχίζει να κερδίσει την εύνοιά σου.

Όσα λέμε μεταξύ μας δεν μπορούμε να τα πούμε παραέξω; Οι δικοί μου χαρακτηρισμοί είναι πιο αξιόποινοι από τις υστερικες κραυγες, τα λιντζαρισματα και τους αφορισμους της ηθικολογας υποκριτριας μαζας? Και για εκείνους που θα πουν ότι χυδαιολογω τους λεω ότι  απλώς αντανακλω αυτό που συμβαίνει στην κοινωνία. Θα μπορούσα να πω οτι  χρησιμοποιω «την  συναισθηματική περιγραφή» ενιοτε, και υπαρχει λογος γι’αυτό… Αν περιγράφεις ένα ομορφο όνειρο, μπορείς να είσαι γλυκός, τρυφερός, και ευχάριστος στο αυτί (ή στο μάτι). Αν περιγράφεις έναν εφιάλτη θα είσαι αναγκαστικά  σκληρός. Μπορεί να γινομαι κομματάκι ελιτιστής. (μονο στην προκειμενη περιπτωση και καθολου στην πραγματικη μου ζωη).

Το να εισαι καυστικος χρησιμοποιωντας  σκληρη γλωσσα μπορεί να μην είναι το φως του αγίου ευαγγελίου αλλά όταν χρησιμοποιείται σωστά και για καλό σκοπό, είναι μια λεκτική μολότοφ που πυρπολεί… τις μάζες. Πρέπει να μιλήσεις τη γλώσσα του λαού, για να  σε ακούσει.

Η μαζα είναι πολύ εύκολη στις κραυγές, αδιάφορη στην διαστάυρωση πληροφοριων και λίγη στις πράξεις.

Κανείς δε βασάνισε κανέναν. Όλες οι κατηγορίες στηρίζονται σε αναξιόπιστες και ανώνυμες πηγές, καθώς και σε αφελείς που αναπαράγουν υποθέσεις και ρατσιστικότατες προκαταλήψεις εναντίον των καλλιτεχνών και των “κουλτουριάρηδων”.  Ουδέποτε ισχυρίστηκε ο Vargas ή οποιοσδήποτε σχετίζεται μαζί του ότι ο σκοπός ήταν να πεθάνει ο σκύλος μπροστά στα μάτια του κοινού. Οι υποτιθέμενες συνεντεύξεις του όπου ισχυρίζεται κάτι τέτοιο είναι αποδεδειγμένα πλαστές. Το μήνυμα του έργου ήταν “είσαι αυτό που διαβάζεις” και δεν είχε καθόλου να κάνει με τον επικείμενο θάνατο ενός σκύλου, ούτε με τα αδέσποτα. Είχε να κάνει με την αξία της ζωής κάθε πλάσματος, αλλά κυρίως με τη διάδοση και τη διαστρέβλωση της πληροφορίας και την ευκολία που σπεύδουμε να υιοθετήσουμε μία ακραία στάση χωρίς να ελέγξουμε πρώτα αν ευσταθούν τα όσα λέγονται.

 Σαν αποτέλεσμα όλων των παραπάνω, έχουμε δύο εκατομμύρια ανθρώπους και βάλε που θέλουν να βασανίσουν έναν άγνωστο μόνο και μόνο επειδή πίστεψαν ότι κι αυτός έκανε το ίδιο σε ένα σκυλί. Έχουμε επίσης ανθρώπους που ζητάνε να επιβληθούν όρια στην τέχνη με βάση τα δικά τους κριτήρια, τα οποία αδυνατούν να ξεχωρίσουν μία καλοστημένη παγίδα από την πραγματικοτητα. Τέλος, έχουμε έναν πρωτοφανή μηχανισμό ξεπλύματος ενοχών με το πάτημα ενός κουμπιού, που αντικατοπτρίζει την υποκρισία ανθρώπων ακτιβιστων της πολυθρονας, που δεν κουνάνε το δαχτυλάκι τους για κανένα από τα εγκλήματα που διαπράττονται καθημερινά έξω από την πόρτα τους,  αλλά κόπτονται για το αν έμεινε δεμένος για τρεις ώρες σε μία γκαλερί ένας σκύλος στην άλλη άκρη του κόσμου.

 Η αρχική πηγή της υποθεσης Βαργκας φαίνεται να είναι ένα ανωνυμο blog στη Νικαράγουα. Το blog αυτό ισχυρίστηκε ότι σύμφωνα με πληροφορίες ο σκύλος πέθανε την επομένη των εγκαινίων. Τον ισχυρισμό του blog αναπαράγει το περιοδικο         Nacion στις 4 Οκτωβρίου 2007, χρεώνοντας την πληροφορία σε δημοσιογράφο της Prensa. Δημοσίευμα όμως της Prensa χρεώνει τους ισχυρισμούς στη Nacion, η οποία σε μεταγενέστερο δημοσίευμα αναιρεί το προηγούμενο, γράφοντας πια ότι το υποτιθέμενο γεγονός είναι άγνωστο αν συνέβη – ότι έτσι λέει το blog. Από τις 5 Οκτωβρίου 2007 όμως, είχε αρχίσει η χιονοστιβάδα σε διάφορα sites και blogs (η οποία βαθμιαία περιέλαβε τον εμπλουτισμό ότι ο σκύλος έμεινε πολλές μέρες δεμένος μέχρι να πεθάνει και την παραπληροφόρηση ότι ο Habacuc κλήθηκε να επαναλάβει το ίδιο πράγμα  το 2008, καθώς και πλαστογραφημένες δηλώσεις του.

Να πούμε και μιά παράπλευρη λεπτομέρεια για τα petitions: από πάνω φιγουράρουν διαφημίσεις με το σύστημα AdSense της Google (pay-per-click). Όσο περισσότεροι μπαίνουν να υπογράψουν, τόσο περισσότεροι ενδέχεται να πάνε και στις διαφημίσεις.
(http://new.petitiononline.com/petition_FAQ.html)

Πιο κατω ακολουθουν μερικα ακομη αποσπασματα  από την πρώτη συνέντευξη του Habacuc στο μεξικανικό περιοδικό La Reforma στις11/07. ( Οι ερωτήσεις αποδίδονται λίγο συντομευμένες, οι απαντήσεις πλήρεις):

- Αρχικά πώς αιτιολογείται αυτό το έργο, ποιοί ήταν οι στόχοι;
- Τα έργα δεν αιτιολογούνται, τα έργα γίνονται. Με ενδιέφερε ξεκινώντας από ένα     συγκεκριμένο γεγονός να μπορεί το έργο να γεννήσει στο θεατή διάφορες αντιδράσεις που μας κάνουν να αντιληφθούμε την ανθρώπινή μας κατάσταση.
- Έχει γραφτεί ότι πλήρωσες για να πιαστεί ο σκύλος, είναι έτσι;
- Όχι. Και είναι άσχετο με την πρόθεση του έργου.
- Ποιές οι πιο αξιοπρόσεκτες αντιδράσεις του κοινού;
- Η υπακοή στους κοινωνικούς κανόνες: στο τι πρέπει να συμβαίνει σε μια γκαλερί, τι είναι politically correct κτλ.
- Kαθώς φαίνεται οι επιθέσεις δυνάμωσαν όταν έγραψε για το έργο η Pais. Πότε και πώς έμαθες για τις συκοφαντίες; Τι σκέφτηκες τότε;
- Δεν με ενδιαφέρουν τόσο οι επιθέσεις όσο ο στοχασμός που θα μπορούσε να προκύψει. Τα μέσα όμως φαίνεται να ενδιαφέρονται μόνο για τις επιθέσεις.
- Πώς βλέπεις όλη αυτή τη διεθνή αναταραχή;
- Παραλήρημα. Και κατά κάποιο τρόπο αντανακλά μιά κοινωνική πάθηση που ασφαλώς έχει άλλα αίτια και αναδύεται σε επεισόδια όπως αυτό.
- Είχες προβλήματα;
- Ναι, έχω τηλεφωνήματα, άπειρα γράμματα, απειλές, υποτιθέμενα σαμποτάζ στη δουλειά μου. Έχει γίνει μιά καμπάνια να μη συμμετάσχω στη Μπιενάλε Εικαστικών Τεχνών Κεντρικής Αμερικής. Στο MySpace μου κατέβασαν τη σελίδα του μουσικού μου γκρουπ.
- Κατά τα δημοσιεύματα, επιφυλάσσεσαι να ξεκαθαρίσεις τι έγινε. Πιστεύεις ότι αν παρουσιαζόταν ο σκύλος θα κόπαζε ο θόρυβος;
- Όχι.
- Ποιό σαφές μήνυμα θα σου άρεσε να μείνει;
- Υποπτεύομαι τα σαφή μηνύματα.
- Τι σχέση βρίσκεις για ό,τι συνέβη στην περίπτωση του Natividad Canda και του Eres lo que lees?
- Μιά ομοιότητα είναι ο χαρακτήρας “θεάματος” των δύο γεγονότων. Και άλλη ο ρόλος των μέσων επικοινωνίας και της κοινής γνώμης.
- Habacuc είναι το όνομα ενός βιβλικού προφήτη, γιατί το διάλεξες;
- Γιατί μου άρεσε ο ήχος του. Όταν το έβαλα δεν ήξερα ότι το είχαν χρησιμοποιήσει για πρόσωπο της βίβλου.
- Σου αρέσουν οι σκύλοι; Έχεις δικά σου ζώα;
- ………


Μία παρατήρηση ακόμα: στην τρίτη συνέντευξη (περιοδικό La Nacion, Αργεντινή), που είναι σε μορφή σύντομου άρθρου, όχι μόνο ερωταπαντήσεις, ο δημοσιογράφος γράφει: «το ερώτημα φουντώνει σε όλες τις χώρες: πέθανε ή δεν πέθανε από ασιτία ο σκύλος;» και δεν έχει απάντηση. Και αυτό είναι τον Μάρτιο του 2008. Λοιπόν, στη Λατ. Αμερική δεν το ξέρουν. Αλλά όσοι κρώζουν κατά του Habacuc ξέρουν καλύτερα: αφού τους το σφύριξε ένα ανώνυμο chain-mail, δεν μπορεί παρά να είναι αλήθεια…

Αδιαμφισβήτητο γεγονός είναι μόνον ότι ο Guillermo Vargas ή Habacuc (από την Κόστα Ρίκα) τον Αύγουστο του 2007 είχε έκθεση στην γκαλερί Codice (στη Μανάγκουα της Νικαράγουα) με τίτλο Exposición No. 1 (κατηγορία conceptual art) που περιελάμβανε τον σκύλο και την επιγραφή “eres lo que lees” (είσαι αυτό που διαβάζεις) γραμμένη στον τοίχο με σκυλοκροκέτες. Λεπτομέρεια που αποσιωπάται από τους ωρυόμενους (και για την οποία δεν βλέπουμε αντίστοιχη συλλογή υπογραφών) είναι ότι το έργο είναι αφιερωμένο σε 24χρονο συμπατριώτη του κλεφτρόνι που πέθανε γιατί τον κατασπάραξαν δύο ροτβάιλερ. Γεγονός είναι επίσης ότι ο Habacuc είναι ένας από αυτούς που επροκειτο να  εκπροσωπήσουν την Κόστα Ρίκα στην 6η Biennale Κεντρικής Αμερικής  το χειμώνα του 2008  και η επιλογή του έγινε μέσω της ‘Bienarte’ της Κόστα Ρίκα το φθινόπωρο του 2007. Από κει και πέρα:

Η εφημερίδα La Prensa της Νικαράγουα 5/10/2007 αναφέρεται σε δημοσίευμα της εφημερίδας La Nación της Κόστα Ρίκα, σύμφωνα με το οποίο ο σκύλος πέθανε το βράδυ μετά τα εγκαίνια της εκθέσεως. Γράφει ότι, κατά τον Habacuc, η ιδέα ήταν να δειχτεί η υποκρισία που κάνει έναν σκύλο επίκεντρο ενδιαφέροντος όταν βρίσκεται σε μιά γκαλερί αλλά όχι όταν βρίσκεται στο δρόμο. Γράφει επίσης ότι ο Habacuc αρνήθηκε να αποκαλύψει αν τάιζαν τον σκύλο ή όχι και να επιβεβαιώσει ή να διαψεύσει αν ο σκύλος πέθανε.

 H Nación 4/10/07,  γράφει ότι ο σκύλος πέθανε μετά την πρώτη μέρα της εκθέσεως σύμφωνα με την M.L.González, αρχισυντακτη του πολιτιστικού ένθετου της Prensa.*.  Αλλά 24/10/2007 γράφει για «υποτιθέμενο θάνατο» του σκύλου, θεωρεί άγνωστο το αν συνέβη αυτό και αναφέρει ότι έτσι λέει (μη κατονομαζόμενος πλέον) νικαραγουανός δημοσιογράφος και (κατονομαζόμενο) blog.

Η διευθύντρια της Codice γράφει σε ανακοίνωσή της ότι η γκαλερί διατηρεί το δικαίωμα να επιβλέπει την ποιότητα των εκθεμάτων, σεβόμενη πάντα τη δημιουργικότητα των καλλιτεχνών και χωρίς κανενός είδους λογοκρισία, με την προϋπόθεση βέβαια να μην αντίκεινται σε βασικές αρχές ηθικής, πολλώ μάλλον να μη θέτουν σε κίνδυνο οποιαδήποτε ζωή, ανθρώπου ή ζώου. Γράφει ότι ο σκύλος ήταν όλη τη μέρα ελεύθερος στην εσωτερική αυλή της γκαλερί εκτός από τις τρεις ώρες που διαρκούσε η έκθεση, τρεφόταν κανονικά με τροφή που του έφερνε ο ίδιος ο Habacuc, παρέμεινε τρεις μέρες και μετά το έσκασε.

Το blog και το επίμαχο ποστ στο οποίο παραπέμπει η Nación είναι αυτό:

Πρόκειται για blog που παρακολουθεί την καλλιτεχνική κίνηση της Νικαράγουας. Αλλά ούτε κι αυτός είναι αυτόπτης μάρτυρας. Παραπέμπει με link σε blog άλλης νικαραγουανής, η οποία παρουσιάζει την έκθεση του Habacuc – και το θάνατο του σκύλου ως γεγονός, χωρίς όμως να λέει ότι τον είδε η ίδια ή ποιός τον είδε:

Σημειώνω επίσης ότι ο ζήλος των πρωτοστατούντων οδήγησε και σε ανέντιμα μέσα: ορισμένα blog παραθέτουν υποτιθέμενη δήλωση του ίδιου του Habacuc, που τον φέρει να αυτοσυστήνεται ως πενηντάχρονος. Η ατάκα “το σκυλί θα πέθαινε ούτως ή άλλως” είναι πλαστή, καθώς ο υποτιθέμενος Vargas που την ξεστόμισε αυτοσυστήνεται ως πενηντάχρονος. Έλα όμως που οι μοναδικές έγκυρες πηγές σχετικά με τον καλλιτέχνη αναφέρουν ότι γεννήθηκε το 1975…

Κι αν εξακολουθείτε να πιστεύετε ότι το μείζον πρόβλημα στον κόσμο είναι ένας «πενηντάχρονος» από την Κόστα Ρίκα, τσεκάρετε πρώτα πού υπογράφετε και διασφαλίστε ότι δε δίνετε το e-mail σας σε κάποια βάση δεδομένων που θα σας φλομώσει αύριο στο spam για να σας πουλήσει φρίσκις.

Μετά από όλα αυτά, θεωρώ εντελώς γελοίο το ότι, επειδή ένα blog έγραψε ότι κάποιος σκότωσε έναν σκύλο το 2007,  το 2008 και το 2009 εκατομμύρια κόσμος  να ασχολείται με το να εμποδίσει τη συμμετοχή αυτού του κάποιου σε μιά έκθεση στην Ονδούρα… Δεν πάει καλύτερα ο καθένας που υπέγραψε να αγοράσει μια σακούλα τροφή για τα αδέσποτα της γειτονιάς του;

Φυσικά, ακόμα και η φευγαλέα αφύπνιση του μέσου ανθρώπου –όταν, σπανίως, συμβαίνει- γίνεται με τους αναμενόμενους τρόπους: πρέπει να τον αφυπνίσει αυτός που τον κοιμίζει τον περισσότερο καιρό, δηλαδή η τηλεόραση. Πρέπει να καεί ζωντανή μια αβοήθητη μάνα αγκαλιά με τα τέσσερα παιδάκια της, για να κάνει τον συνειρμό και θυμηθεί ο μέσος άνθρωπος τη μαμά του ή τα παιδάκια του και να κάνει την ανάλογη εφιαλτική φαντασίωση. Πρέπει να καούν ζωντανές μερικές γιαγιάδες για να αντιδράσει στο ερέθισμα σκεπτόμενος την γιαγιά του. Πρέπει να καούν οι ελιές, για να ανησυχήσει κανείς για την «παραγωγή της χώρας» και άρα για την χώρα. Πρέπει να κινδυνέψει να καεί ένας απ’ τους πιο σημαντικούς αρχαιολογικούς χώρους της ανθρωπότητας, για να θυμηθεί για δυό-τρεις μέρες την Ιστορία του. Πρέπει να πεθάνουν αδίκως και με τον πιο φριχτό τρόπο τόσοι άνθρωποι για να θυμηθεί ότι οι άνθρωποι χρειάζονται βοήθεια που δεν έχουν. Πρέπει να καεί ολοσχερώς το χωριό του για να θυμηθεί το εγκαταλειμμένο χωριό του (ο ίδιος που το εγκατέλειψε και δημιούργησε το Αθηνοκεντρικό κράτος που έχει γραμμένη την υπόλοιπη Ελλάδα και όλη την ύπαιθρο ). Πρέπει να καούν μερικές χιλιάδες στρέμματα αναντικατάστατης δασικής φύσης για να τον πιάσει φευγαλέα η «οικολογική ευαισθησία» του. Πρέπει να καταστραφεί η ομορφιά και η γαλήνη για να του έρθει στο νου ότι υπάρχει ομορφιά και γαλήνη και άλλα τέτοια «παράξενα» πράγματα στον κόσμο…

Δεν μπορεις ν’ αλλαξεις το βλακωδες  του κοσμου,  μπορεις  όμως να μεταφερεις πληροφοριες που μπορουν να βοηθησουν σ’ αυτή την αλλαγη. Λιγα τα ποδηλατα πολλες οι τρομπες. Υπάρχει κάτι χειρότερο από τη βλακεία; Υπάρχει!  Η μαχητική βλακεία!  Και η οργισμένη μιζέρια!  Και ο καταγγελτικός συντηρητισμός επίσης!

Και τα τρία αυτά μαζί! Το είδος « βλακεια»  ευδοκιμεί κι ανθίζει!  Κάνει την "επανάστασή" του. Η "επανάσταση" της χυδαιότητας. Η "επανάσταση" του  μικροαστού. Ενας πολτός χυδαιότητας και κρυπτοφασισμού που δεν αντέχει να κρύβεται και έχει βγει σαν την ψείρα στο γιακά... "Ο κόσμος όλος περιστρέφεται γύρω από τον αφαλό μας!"  Αυτό είναι το "μότο" τους!

Απληροφόρητοι, αγροίκοι, αλαζόνες, άρπαγες, ζηλόφθονοι, εφήμεροι, κρυβόμαστε πίσω από έναν πολιτισμό που είναι πια ξένος προς εμάς. Είμαστε ένας λαός που επιζητεί την ισοπέδωση. Η επίκληση του πολιτισμού μας αποτελεί την πανάκεια της οπισθοδρόμησής μας. Η υπαρξιακή ανάγκη του μέσου Έλληνα ικανοποιείται σήμερα από μερικά φθηνά συνθήματα κι από το αν η χαζοχαρούμενη φάτσα του φανεί στην τηλεόραση στριμωγμένη πίσω από κάποιον πολιτικό ή ποδοσφαιριστή.

Ζούμε στον ίδιο χώρο και μιλάμε την ίδια γλώσσα του λαού που πάλαι ποτέ έδωσε, μεταξύ άλλων, στον κόσμο τα γράμματα, την τέχνη, την δημοκρατία και τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Για ποια γράμματα και ποια τέχνη μπορούμε να μιλάμε στη χώρα μας? Μεταφέρθηκαν και εξελίσσονται αλλού.
Μέχρι προχθές είχαμε δικτατορία. Και ο μοντέρνος ορισμός της Ελληνικής Δημοκρατίας είναι το χθες φάγατε εσείς, σήμερα θα φάμε εμείς… Έχουμε μείνει πίσω, πολύ πίσω. Τόσο που ο κόσμος που φτιάξαμε θέλει να μας ξεχάσει. ” Η Ελλαδα ειναι μια χωρα γεματη θαμνους, όταν συμβει καποτε και φυτρωσει καποιο κυπαρισσι, φροντιζουν αμεσως να κοπει’’,  ελεγε ο Τσαρουχης…

Ετρωγαν και τρωνε σκ@τ@ και φυσικα αυτή είναι η πραγματικοτητα τους. Προβαλλουν, κουτοπονηροι όπως είναι, το επιχειρημα:  τοσες μυγες δεν μπορει να κανουν λαθος...

Προφανώς και δεν θεωρώ ότι όσοι παρασύρθηκαν και υπέγραψαν είναι αμόρφωτοι κάφροι, όπως και προφανώς η τέχνη δεν αφορά αποκλειστικά μια χούφτα “ειδικούς”.

Ωστόσο, είναι γεγονός ότι αν δεν έλεγαν όλοι ότι ο Πικάσο είναι ιδιοφυής, η συντριπτική πλειοψηφία του κόσμου θα νόμιζε ότι πρόκειται για έναν ατάλαντο που δεν ξέρει να ζωγραφίσει μια μύτη στη σωστή της θέση...

Γίνονται πολλές παρεξηγήσεις ακόμα και στο γραπτό λόγο, έτσι αποδεικνύεται. Και σίγουρα όπως  αποδειχθηκε, ο μελοδραματισμός και η βιασύνη δεν βοηθούν.

Όχλος με δικράνια και δαυλούς. Κάψτε τη μάγισσα (που μπορεί και να μην είναι μάγισσα τελικά, αλλά για καλο και για κακο καψτε την, ποτέ δεν ξέρεις…) και άσε όλους τους υπόλοιπους που καταστρέφουν τις ζωές μας, το περιβάλλον μας και ό,τι άλλο βρεθεί μπροστά τους να δρουν ανενόχλητοι. Εκατομμύρια άνθρωποι θέλουν να βασανίσουν έναν άλλο άνθρωπο επειδή έδεσε έναν σκύλο για τρεις ώρες. Αν δεν είναι αυτό υποκρισία, αναρωτιέμαι τι είναι.

 Η σκέψη προϋποθέτει διάλογο, αφού κανένας δε μπορεί να φτάσει σε σημαντικά συμπεράσματα μόνος του – όσο έξυπνος κι αν είναι. Και αυτή ακριβως ηταν η προθεση μου, με την συγγραφη των κειμενων με αφορμη την υποθεση Βαργκας:

Να υπαρξουν άνθρωποι που αμφισβητουν την εύκολη καταδίκη ενός αγνώστου, να ανταλλαξουν πληροφορίες και απόψεις και  να μαθουν κάτι που για τους περισσοτερους μπορει να διαφευγει, αλλά ο μάγκας ο  Habacuc  το έχει κάνει επιστήμη: Τα πρόβατα μανιπουλάρονται πιο εύκολα.

Το πρόβλημα  παραμενει η έλλειψη ουσιαστικής παιδείας που θα τους επιτρέψει να διακρίνουν τη διαφορά ανάμεσα σε μία συμβολική πράξη και τα δικά τους σαδιστικά ένστικτα. 

Σιχαθηκαμε  να διαβάζουμε σχόλια σε διάφορες γλώσσες που περιέγραφαν πώς ακριβώς πρέπει να χαράξουμε με ξυράφι τον φουκαρά τον Vargas, να του ρίξουμε αλάτι στις πληγές, να του ξεριζώσουμε τ’ @ρχίδι@ και να του τα δώσουμε να τα φάει, και μετά να του χώσουμε ένα παλούκι στον κ@λο και να του βάλουμε φωτιά για να τον κάνουμε έργο τέχνης. Κι όλα αυτά, γραμμένα από δήθεν ευαίσθητους φιλόζωους που εξοργίστηκαν επειδή κάποιος έβαλε το καημένο το σκυλάκι σε μία γκαλερί αντί να το αφήσει να το φάνε ζωντανό τα υπόλοιπα εξαθλιωμένα αδέσποτα στις φτωχογειτονιές της Μανάγκουα. Οι ίδιοι άνθρωποι έχουν τώρα το θράσος να εκφέρουν άποψη για τα όρια της τέχνης.

Το αρνητικό είναι ακριβώς αυτό: η χειραγώγηση. Εδώ δεν έχουμε να κάνουμε με “κοινωνία  πολιτών” αλλά με κοινωνία  οπαδών. Χαίρομαι που όλο και περισσότεροι άνθρωποι (κι ας εξακολουθούμε να είμαστε ισχνή μειοψηφία) βλέπουμε το φεγγάρι πίσω από το δάχτυλο και δεν αρκούμαστε στο ανούσιο πάτημα ενός κουμπιού για να νιώσουμε ξανά άνθρωποι.

Υποτίθεται ότι όλοι είναι αθώοι μέχρι απόδειξης (και όχι απλά ένδειξης) του αντιθέτου. Ας βρεθει ένα άρθρο από τον τοπικό ή διεθνή τύπο που να επιβεβαιώνει ότι ισχύουν οι κατηγορίες. Ας βρεθει ένας άνθρωπος που πήγε εκεί και έκανε ρεπορτάζ αντί απλά να αναδημοσιεύσει τα σκουπιδια του ίντερνετ. Ας βρεθει μία έστω φωτογραφία που να δείχνει το σκυλί να τρώει κλωτσιά από κάποιον στην έκθεση ή να γαβγίζει απελπισμένο. Ας βρεθει μία αναμφισβήτητα αυθεντική συνέντευξη του καλλιτέχνη ή κάποιου επώνυμου αυτόπτη μάρτυρα που να λέει ότι συνέβησαν έστω και τα μισά από όσα καταλογίζουν οι ανώνυμοι επικριτές και τα εκατομμύρια θύματα τους. Διαφορετικά, έχουμε κάθε δικαίωμα να μιλαμε για συμπεριφορα  πρόβατων και να  θεωρουμε ότι οι πραγματικά επικίνδυνοι για αυτόν τον πλανήτη είναι όλοι εκείνοι που νοσταλγούν τον μεσαίωνα και τις πρακτικές της ιεράς εξέτασης.

Είναι ανθρωπινο επιτευγμα και πιστοποιηση της ανθρωπινης ιδιοτητας να ανακαλυπτει κανεις την ομορφια εκει που αλλοι βλεπουν ασχημια καθως και να  δειχνει κανεις σεβασμο σε όλα οσα το φτωχο μας το μυαλο δυσκολευεται να κατανοησει.

Υπάρχουν κάποιες παράμετροι που παίζουν ρόλο στην αντίσταση που υποθετικά προβάλλει κάποιος (ο δέκτης του μηνύματος) απέναντι σ’ενα μήνυμα (ή μια πληροφορία εν προκειμένω) κι αυτές δεν είναι μόνο οι γνώσεις και η προσωπικότητα (ημιμάθεια, προκατάληψη) του δέκτη. Είναι και η αρέσκεια (μ’αρέσει το μήνυμα ή όχι;), η αυτοπεποίθηση του δέκτη(όσο μεγαλύτερη είναι τόσο πιο πολύ ο δέκτης βασίζεται στη δική του κρίση και δεν “παρασύρεται” εύκολα), και τελος η νοημοσύνη. Επίσης υπάρχουν άτομα-και κοινωνίες ολόκληρες- που είναι πιο ευαίσθητα στο συναισθηματικό στοιχείο παρά στο γνωστικό. Η υπόθεση Guillermo Habacuc Vargas – όσο περίπλοκη και να φαίνεται – είναι κατά βάθος παιδαριώδης: πρόβατα που ακολουθούν τυφλά έναν σκύλο…

Ο καλύτερος φίλος του ανθρώπου μπορεί να είναι ο σκύλος, σίγουρα πάντως ο καλύτερος φίλος του σκύλου δεν είναι ο άνθρωπος. Χωρίς το «σπλάχνος», όπως θαυμάσια το γράφει ο Θεοτόκης, «χωρίς το σέβας για οτιδήποτε ζει, άρα πονάει, η τέχνη καταντάει ένα σκανδαλάκι προς εξαργύρωση, μια βάρβαρη βλακεία, ένα υβριστικό κακέκτυπο του εαυτού τη»ς. Το «δίλημμα», γραφει ο  Παντελης Μπουκαλας, είναι παλιό και κυκλοφορεί σε πολλές παραλλαγές: «Τι θα έσωζες αν κινδύνευε η ανθρωπότητα, ένα έργο τέχνης ή έναν «ανθρωπάκο»; Εναν «ανθρωπάκο» βέβαια, ένα σκυλί, ένα περιστερι.. Για τους αυθεντικούς καλλιτέχνες, όχι για τους προπαγανδιστές της δήθεν πρωτοτυπίας τους, που κάτι έχουν ακουστά για ready-made και μεθυσμένοι από ανοησία χρησιμοποιούν σαν αντικείμενα ζωντανά πλάσματα, διλήμματα σαν κι αυτό δεν είναι απλώς ανόητα· είναι ανήθικα.

Το Δίκτυο δεν είναι ο Κοσμος! Το δίκτυο μας βοηθάει να συνδεθούμε με αυτόν όταν μας είναι δύσκολο. Παρέχει επικοινωνία και όχι πραγματικότητα! Σήμερα μέσα από το διαδίκτυο ερχόμαστε σε επαφή με πολλές και διαφορετικές προσεγγισεις, διδασκαλίες, στοχασμους, τοποθετησεις, απόψεις, μηνύματα. Αυτό δεν αποτελεί σε καμιά περίπτωση "πιστοποιητικό γνησιότητας". Πρέπει πάντα σε όλα όσα διαβάζουμε να χρησιμοποιούμε  την Δ ι ά κ ρ ι σ η .

Αν αυτό που έχουμε μπροστά μας δεν συνηχεί με την δικιά μας προσωπική δόνηση - με το πώς νιώθει κάθε στιγμή η καρδιά μας, τότε δεν μας κάνει. Ίσως κάποια στιγμή στο μέλλον να το ξαναδιαβάσουμε και να το χρησιμοποιήσουμε, ίσως και όχι. Κρατάμε λοιπόν αυτό που μας κάνει και τα υπόλοιπα τα αφήνουμε στην άκρη

Είναι σημαντικό να διαμορφώνουμε την καθαρά δική μας προσωπική άποψη για τα πράγματα με ηρεμία , σοφία και χιούμορ, χωρίς να εγκλωβίζουμε την ενέργεια μας σε επικρίσεις. Και είναι επίσης σημαντικό να μην ξεχνάμε και την δική μας κληρονομιά. Μπορεί να μας γλιτώσει από πολλά αχρείαστα. Το "γνώθι σαυτόν" είναι μόνον 2 λέξεις που όμως σήμαιναν, σημαίνουν και θα εξακολουθήσουν να σημαίνουν τόσα πολλά για όλη την ανθρωπότητα. Για την περίπτωσή μας όμως θα ήθελα να αναφερθώ σε άλλες 2 λέξεις εξίσου σημαντικές και επίκαιρες. 2 λέξεις που είπε ο Δημοσθένης. "Αφίεσθε Ημών". Να αφήνεστε γλυκά στον εαυτό σας όταν υπάρχει ή ανάγκη της διάκρισης και αυτός θα σας δίνει πάντα την απάντηση μέσα από την καρδιά σας.

« Το πιο δυσκολο πράγμα στον κόσμο είναι να είστε ο εαυτός σας. Το πιο ευκολο πράγμα στον κόσμο είναι να είστε αυτό που οι άλλοι θέλουν να γίνετε. Μην τους αφήνετε να το πετυχαίνουν».

Leo Buscaglia
(1924-1998)
Συγγραφέας και καθηγητής στο USC



Ευχαριστω τις πηγες μου,  που μου εδωσαν αρχετυπα ερεθισματα  και αυτουσιο υλικο για την συγγραφη αυτων των  αρθρων με αφορμη την υποθεση Βαργκας,  και πολλες σκεψεις τους τις εχω μεταφερει αυτουσιες μεσα στο κειμενο. Ειδικα  τον Ελευθερο δικτυογραφο(Ελικα),  τον Π για τις μεταφρασεις του(Gravity and the Wind),  τον Arkoudos, τον antidrasiandsex,   τον Urfurslaag( λιανοκλαδι), τον vrypan,  και φυσικα τους επισκεπτες  στα μπλογκς  τους με τις παρατηρησεις τους.

Πηγες:







20/4/10

Τα πράγματα δεν είναι άσπρο μαύρο. ( Σχετικα με την υποθεση Βαργκας) / Giannis Doganis






Είναι η συνεχεια (δευτερο μερος) του αρθρου « Η πραξη του Βαργκας: Κτηνωδια η ένα διαδραστικο πειραμα, μια συμβολικη πραξη εννοιολογικης τεχνης? » που μπορειτε να δειτε εδω.


Από τον Γιαννη Δογανη (και από το παρον επιπεδο συνειδητοτητας που βρισκεται στο εδώ και τωρα).




Σοφια της Ανατολης. Μια ιστορια με τον Χοτζα.

 Ήταν δυο τύποι και μαλώναν για κάτι.
Και σκάει ο Χότζας.
Και του λέει ο ένας “Χότζα αυτό, το άλλο, μπλα, μπλα… “.
“Δίκιο έχεις!” του απαντά ο Χότζας.
“Μα.. ” λέει ο άλλος, “.. εγώ, αυτό, εκείνο, μπλα, μπλα… ”
“Κι εσύ δίκιο έχεις!” λέει ο Χότζας.
Ένας τρίτος είδε τη φάση και λέει “Μα Χότζα πώς έχουν δίκιο και οι δύο αφού λένε αντίθετα πράγματα;”
“Κι εσύ δίκιο έχεις!” λέει ο Χότζας.

Αυτό που θέλω να πω είναι ότι κάθε άποψη (όπως δηλώνει και η λέξη=μερική θέα) βλέπει ένα θέμα από μια οπτική γωνία. Δεν υπάρχει η απόλυτη, ή αν θες, η θεϊκή αλήθεια. Γι’αυτό πολύ σπάνια στη ζωή μου κατηγορώ κάποιον. Επειδή τις περισσότερες φορές αντιλαμβάνομαι την οπτική γωνία από την οποία βλέπει τα πράγματα.

Ειδικά στο χώρο της τέχνης τα πράγματα περιπλέκονται περισσότερο. Δεν υπαρχει ομως λογος  εμβαθυνσης,  τουλαχιστον απ’ αυτό το βημα.  Δεχομαι  την άποψη του Μανάρα ότι “όλα είναι τέχνη”. Ακομη και η διασπορα ψευδων ειδησεων είναι τεχνη.

Αυτου του ειδους οι φαρσες πετυχαινουν παντα το στοχο τους. Θυμηθειτε την ραδιοφωνική φάρσα που σκάρωσε ο Όρσον Γουέλς με τον “Πόλεμο των Κόσμων” το 1939 και έβγαλε τη μισή Αμερική πανικόβλητη στους δρόμους. Μόνο που εδώ το παιχνίδι των ενοχών και των καταπιεσμένων σαδιστικών ενστίκτων που κουβαλάμε μέσα μας έχει πολλές προεκτάσεις.

 Το ν’αφήσεις έναν άνθρωπο να πεθάνει, ή ακόμα καλύτερα να τον σκοτώσεις ο ίδιος με τελετουργικό τρόπο (βλέπε Battle Royale), κι αυτό είναι τέχνη, ισως απανθρωπη αλλα τεχνη. Μπορεί να προτιμώ βέβαια τη Μαρίνα Αμπράμοβιτς, που χαρακώνει τον ίδιο της τον εαυτό, ή τον Stelarc ομοίως ή το Ντε Σαντ, που τα κάνει στη σφαίρα της φαντασίας .

Το να εκθέσεις φωτογραφίες με παιδιά που λιμοκτονούν ή ζώα που βασανίζονται είναι αποδεκτό γιατί περνάει κοινωνικά μηνύματα. Το να φέρεις τον ίδιο το σκύλο σε απόσταση αναπνοής και να αναγκάσεις τους θεατές να μην τον αγνοήσουν, ενοχλεί γιατί ξεφεύγει από τα αποστειρωμένα πλαίσια που έχουμε θέσει για να καλουπώσουμε την καλλιτεχνική δημιουργία. Αυτό που πραγματικά μας σοκάρει λοιπόν είναι η υποκρισία που οι ίδιοι κουβαλάμε και αρνούμαστε να παραδεχτούμε. Και τίποτα άλλο.  

Το  να υπονοήσεις ότι κάνεις πράξη αυτό που διατύπωσαν οι σουρεαλιστές, το 2009 δεν είναι και καμία φοβερή έμπνευση. ” Η απόλυτη σουρεαλιστική πράξη είναι ο φόνος ” έλεγαν, αλλά δεν το έκαναν. Αργότερα σε μία από τις πρώτες περφορμανς του ‘60 ένας άλλος καλλιτέχνης έβαλε κάποιον να τον πυροβολήσει. Το αν έχουν επαναληφθεί παρόμοια κόλπα στο παρελθόν αφορά τους ιστορικούς τέχνης.

Εμένα με νοιάζει το γεγονός ότι η ερμηνεία μου για τον κύριο Habacuc είναι περισσότερο πιστευτή και τεκμηριωμένη από το κυνήγι μαγισσών που εξαπολύθηκε εναντίον του. Αυτό δε συνεπάγεται ότι έχω δίκιο, αλλά ότι έχουν άδικο όσοι σπεύδουν να απαιτήσουν καλούπια και όρια στην καλλιτεχνική έκφραση χωρίς καν να μπορούν να κατανοήσουν περί τίνος πρόκειται. 

Δεν πρόκειται απλά για άλλον έναν αστικό μύθο που κυκλοφορεί στο διαδίκτυο λοιπόν. Οι έξαλλες αντιδράσεις ξεσκεπάζουν έναν λανθάνοντα φασισμό και μία οπισθοδρόμηση που αρνούμαστε να παραδεχτούμε ότι υπάρχει. Γι’ αυτό αναφέρω στο αρθρο τον Γκέμπελς και τον Καντίνσκυ. Και κακός να είναι ένας καλλιτέχνης είναι έγκλημα να θέλεις να τον σταυρώσεις επειδή έτσι σου είπανε. Ή επειδή φάνηκε ότι έκανε κάτι που δεν έπρεπε.

Ο Ντοστογιέφσκι δηλαδή που περιγράφει με απόλυτη νοσηρότητα τον ψυχισμό ενός εγκληματία είναι κατακριτέος? Ο Πικάσσο που ζωγραφίζει τη Γκουέρνικα εκμεταλλεύεται την ανθρώπινη δυστυχία για να γίνει διάσημος? Πίσω από το κοινωνικό σχόλιο του Πικάσσο στην Γκουερνικα υπάρχει η τεχνική του ανθρώπου που στα 14 του χρόνια ζωγράφιζε σαν τον ώριμο Καραβάτζιο. Όταν λοιπόν στα 14 είσαι εφάμιλλος του Ρούμπενς, μάλλον θα πρέπει να ανακαλύψεις τον κυβισμο…και αν ζουσε περισσοτερο θα ανακαλυπτε την εννοιολογικη τεχνη!
 
Ή μήπως οι κάθε λογής αναπαραστάσεις του Εσταυρωμένου είναι μια μορφή σαδιστικής ηδονοβλεψίας? Καθρέφτης της κοινωνίας είναι η τέχνη. Αν ζούσαμε σε έναν κόσμο χωρίς βία, φτώχεια, εξαθλίωση, κλπ, θα μπορουσε να θεωρησει κανεις αρρωστημένο το εννοιολογικό παιχνίδι του Habacuc. Άσε που σε μια τέτοια περίπτωση θα αναγκαζόταν όντως να κακομεταχειριστεί τον σκύλο για να πετύχει το επιθυμητό αποτέλεσμα. Ενώ τώρα δε χρειάστηκε να ψάξει και πολύ…

Υπενθυμιζω ότι Habacuc ( ψευδωνυμο του Βαργκας) είναι ο  8ος και λιγότερο γνωστός από τους 12 προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης. Ο Αββακούμ ήταν ο μόνος που αμφισβήτησε την ορθή κρίση του Θεού, αρνούμενος να αποδεχτεί τη σκληρότητα του κόσμου. Έκλαιγε και προσευχόταν ο φουκαράς να σταματήσει η βία γύρω του, μάταια όμως.
Ο μεσιέ Πάμπλο πριν μερικές δεκαετίες  βάζει ένα σκύλο να σέρνει το άγαλμα μιας κατσίκας που έχει στο κήπο του (οποιοδήποτε φωτογραφικό άλμπουμ του Πικάσσο περιέχει αυτή τη φωτογραφία).  Βεβαια  ο μεσιέ Πικάσσο, σε οτι “καλλιτεχνική τυραννία” κι αν έθετε το σκύλο του, του φύλαγε πάντα μία θέση στο τραπέζι του φαγητού με καρέκλα και πιάτο όπου έτρωγε μαζί με την υπόλοιπη οικογένεια πάνω στο τραπέζι σαν να ήταν κανονικός άνθρωπος…

 Σημειωτέον,  η οργάνωση Humane Society International διαψεύδει το θάνατο ή την κακοποίηση του σκύλου, επικαλούμενη σαν πηγή τις τοπικές οργανώσεις προστασίας ζώων.

Σχετικα με τις υπογραφές που απαιτούσαν να μη γίνει δεκτή η συμμετοχή του καλλιτέχνη στη Biennale της Ονδούρας,  ουδέποτε τέθηκε θέμα να επαναλάβει το ίδιο έργο με διαφορετικό σκύλο αφού το έργο εξακολουθεί να βρίσκεται σε εξέλιξη σύμφωνα με τον ίδιο τον Vargas…!! Οταν τον ρωτησαν ποσο χρονο εκανε για να τελειωσει την συγκεκριμενη installation, απαντησε : «Δεν εχει τελειωσει ακομη…! » Είναι ψεύδος ότι κλήθηκε να επαναλάβει το ίδιο έργο. Τα έργα που επελέγησαν είναι τα (άσχετα με την άλλη έκθεση) ‘Jony leyendo y explicando’ και ‘Pancartas díptico’.  Εδώ η σχετική ανακοίνωση του Υπ. Πολιτισμού της Κόστα Ρίκα:
http://www.mcj.go.cr/boletines/once_son_suficientes.html

Το πιο παλαβό είναι ότι το πετισιον απευθυνεται  σε μία Biennale που έχει ήδη αποφασίσει να αγνοήσει την κατακραυγή και να δεχτεί τη συμμετοχή του Vargas. Ίσως αυτό να σημαίνει ότι οι “ειδήμονες” των εικαστικών τεχνών μισούν τα ζωάκια, αλλά ίσως και να σημαίνει ότι ξέρουν κάτι που εμείς δεν ξέρουμε…

Ο Βαργκας χαίρει της εκτίμησης του καλλιτεχνικού χώρου στη Λατινική Αμερική (αυτό δε σημαίνει και τίποτα, μπορεί απλά να κάνει καλές δημόσιες σχέσεις). Το σίγουρο είναι ότι δε με ενδιαφέρει και τόσο να κρίνω την αξία του έργου του όσο το να αποδείξω ότι υπάρχει έργο (αντί για έγκλημα). Και ότι στο έργο συμμετέχουμε κι εμείς.

Σας υπενθυμίζω  το ότι ο βάναυσος (και αδιαμφισβήτητος) θάνατος του Νικαραγουανού από τα Ροτβάιλερ (που έγινε μπροστά σε κάμερες και θεατές και στον οποιο ο Βαργκας αφιερωσε την εκθεση του) δεν ξεσήκωσε καμία αντίδραση και καμία υπογραφή. Άρα είμαστε εντελώς επιλεκτικοί στο πού δείχνουμε ευαισθησία και με ποιό τρόπο αντιδρούμε στη βία.

Αν ο Βαργκας εβγαινε  και ελεγε:

 «Aνθρωποι και ζώα υποφέρουν εξαιτίας της αδιαφορίας μας, δείτε για παράδειγμα τον φουκαρά που κατασπαράχτηκε από σκυλιά-δολοφόνους κι εσείς δεν κάνατε τίποτα γι’ αυτό παλιο-υποκριτές», τότε δεν θα έκανε καλλιτεχνικό έργο αλλά απλό κήρυγμα.

 Ο Vargas ήξερε πολύ καλά τι έκανε, γι’ αυτό επέλεξε να ταρακουνήσει συναισθηματικά όλο τον κόσμο. Αν έβαζε ένα υγιέστατο και χαριτωμένο σκυλάκι με λαμπερό τρίχωμα π.χ. κανείς δεν θα αντιδρούσε, κανείς δεν θα το μάθαινε καν. Όμως ο Nativitad – όσο αξιολύπητος και να είναι – παραμένει ένα φουκαράς ψωριάρης που αν τον συναντούσαμε στον δρόμο θα σιχαινόμασταν να τον χαϊδέψουμε ή θα θεωρούσαμε ότι είναι ούτως ή άλλως καταδικασμένος. Οι δικές μας υποσυνείδητες ενοχές λοιπόν πυροδότησαν την κατακραυγή, κι όχι το γεγονός αυτό καθεαυτό (ή έστω η εσκεμμένη παρερμηνεία του).

Στο πραγματικό blog του Habacuc http://artehabacuc.blogspot.com/  περιλαμβάνονται τρεις συνεντεύξεις του:

Στην πρώτη εξηγεί τη σχέση που έχει το έργο με τον Natividad Canda, τον μετανάστη που παραβίασε «τα ιερά και τα όσια της ιδιωτικής ιδιοκτησίας» και κατασπράχτηκε από δύο σκυλιά μπροστά σε τηλεοπτικη κάμερα και αστυνομικούς που τον άφησαν να πεθάνει (θυμίζω ότι Natividad ονόμασε και τον επίμαχο σκύλο). 

Ερωτάται πόσο διήρκεσε το έργο με τον σκύλο και απαντά: «το έργο δεν έχει τελειώσει»!!!. Ερωτάται αν συντάσσεται με τη δήλωση της γκαλερί ότι ο σκύλος δραπέτευσε και απαντά: «ο καθένας έχει την ευθύνη για αυτό που λέει». Γιατί; ερωτάται, και απαντά: «γιατί ο καθένας έχει την ευθύνη για αυτό που σκέπτεται». Ο σκύλος πέθανε; «Ο Natividad πέθανε», απαντά, και προσθέτει: «με τόση φτώχεια και δυστυχία στη ζωή μας, ανθρώπων και ζώων, για ποιόν είναι σημαντική αυτή η απάντηση;» Στην τρίτη συνέντευξη λέει ότι το έργο του περιλαμβάνει πέντε στοιχεία, και το πέμπτο είναι τα μέσα επικοινωνίας. Για την τύχη του σκύλου λέει ότι θα προτιμούσε να αφήσει ανοιχτή την αμφιβολία.

Ο νοών νοήτω.

Για όσους ακόμα δυσκολεύονται: στην τρίτη συνέντευξη αναφέρει πως και ο ίδιος υπέγραψε το petition εναντίον του.

Ολη αυτή η ιστορια μου θυμίζει τον  συγχωρεμενο αυτοχειρα φωτορεπόρτερ Κέβιν Κάρτερ (  πηρε το Βραβείο Πούλιτζερ το 1994) και  τη φωτογραφία που τραβηξε στο Σουδάν και δείχνει ένα παιδάκι να προσπαθεί, σχεδόν έρποντας, να φτάσει λίγα μέτρα πιο πέρα, όπου άνθρωποι της Unicef μοίραζαν φαγητό. Πίσω του, στα 2-3 μέτρα, ένας γύπας περιμένει…Μικρή εξουθενωμένη σουδανέζα έξω από το σταθμό τροφοδοσίας του ΟΗΕ…

Η όποια κριτική στην όλη ιστορία δεν μπορεί να γίνει στη βάση του τι είναι τέχνη και τι όχι. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε περίεργα μονοπάτια. Κάποιος θα μπορούσε να πει το ίδιο και για τον Picasso (η ιστορία της Θεσσαλονίκης  με τα γυμνα).
Προσφατα παλι στο διαδικτυο, καποιοι αγνωστοι επιτηδειοι θελοντας να κραξουν την γιαπωνεζικη τεχνη, κυκλοφορησαν φωτο με γατακια μπονσαι  που ζουσαν μεσα σε γυαλινα βαζα  Το ακρον αωτον της μπαρουφας!   Εχουμε επισης  ακούσει “έγκυρα” ρεπορτάζ για τον σκελετό του Κενταύρου (όπου επίσης υπάρχει φωτογραφία-τεκμήριο, κι ας έχει αποδειχτεί ότι ήταν φάρσα). 

«Σκεψου πριν κραξεις»,  θα  μπορουσε να γραψει καποιος υγιης σκεπτομενος  στον τοιχο της γκαλερι του Βαργκας…

Ποιος ειπε ότι ο χωρος της τεχνης είναι ένα παρθεναγωγειο οπου ηθικολογες παρθενες ντυμενες στα λευκα ζωγραφιζουν λευκα και ροζ λουλουδακια μεσα στην καλη χαρα?  Ο σκοπός της τέχνης δεν είναι να παρουσιάσει τα πράγματα όμορφα αλλά να παράγει έντονα συναισθήματα που οδηγούν σε καινούργιες σκέψεις. Διαφορετικά δεν θα ήξερε κανείς τον Francis Bacon και όλοι οι τεχνοκριτικοί θα θαύμαζαν τον κάθε ζωγράφο κορνιζάδικου που κατασκευάζει ανώδυνες εικόνες με ειδυλλιακά τοπία.

Και παραφραζοντας τον Πικασο,
ολοι οι ηθικολογοι  μεσαιωνικοι ιεροεξεταστες που κραδαινουν πυρσους κυνηγωντας μαγισσες για να τις οδηγησουν στην πυρα, ας κρατηθουν μακρια από την τεχνη.  Και είναι βαρετο να  πολυσχολιάζω διαφορες αποψεις γιατί αισθάνομαι να κυνηγάω την ουρά μου από ένα σημείο και έπειτα σαν σκυλάκι. Και αντι  να μετρούν τα όρια της τεχνης η της σάτιρας, καλύτερα να μετρούσαν τα όρια της ανθρωπινης βλακειας  Η τεχνη δεν είναι ποτε αγνη. Ολοι οι ξενερουα παλιατσοι ας οδηγηθουν μακρια της. Ηδη  πολλοι  εχουν γινει ιδανικοι αυτοχειρες και πολλοι εχουν  χασει τα λογικα τους στον βωμο της τεχνης..Οι ανθρωποι που δεν είναι επαρκως προετοιμασμενοι για την τεχνη δεν πρεπει να την πλησιαζουν. Ναι, η τεχνη είναι επικινδυνη. Εάν είναι αγνη δεν είναι τεχνη.

Μου φαίνεται απαράδεκτο να περάσει ο σκοταδισμός και η υστερία της παραπληροφόρησης χωρίς να συναντήσουν την παραμικρή αντίσταση. Ιδίως όσοι από εσάς την πατήσατε, το οφείλετε στη συνείδηση σας. Ακριβώς αυτό είναι και το νόημα που εγώ τουλάχιστον απεδωσα στην όλη ιστορία. Το να συζητηθουν πέντε πράγματα και να σταματήσουμε να λειτουργούμε μέσα από στερεότυπα με ψυχολογία όχλου. Υπερασπιστηκα την αλήθεια και την ελευθερία να μπορεί η τέχνη να εκφράζεται ακόμα κι όταν δεν είναι αρεστή από την πλειοψηφία (πάντα με την προϋπόθεση ότι δεν βασανίζει και δεν θανατώνει κανένα ζώο ή άνθρωπο).

Εκανα φιλοτιμες προσπαθειες δινοντας πληροφοριες για το θεμα Βαργκας. Κατι που θα απετρεπε, βοηθουσε  προσωπα να αποφυγουν με τα λεγομενα τους την  αυτογελοιοποιηση  τους και φυσικα την αυτοαναιρεση τους. Και θα περιμενε κανεις περισσοτερη εγρηγορση, ευαισθησια και συνειδητοτητα από ένα δηθεν σαιτ τεχνης,  οπου αρχικα δημοσιευσα το αρθρο για τον Βαργκας «Κτηνωδια η συμβολικη πραξη?...»

Mου ηταν απιστευτα ευκολο να σιωπησω και  να παραμεινω  ασφαλης θεατης από βελη  ολου αυτου που διαδραματιζοταν στο φορουμ εχοντας ενα ρολο σιωπηλου παρατηρητη ερευνητη που μελεταει  τις αντιδρασεις του οχλου των ιεροεξεταστων . Περα του ότι θα ηταν εγωιστικο  και μια κινηση εκ του ασφαλους, βγαζοντας την ουρα μου απ’εξω, δεν θα συμμετειχα στο εργο τεχνης  που αθελα του εστησε ο Βαργκας   και που από την αρχη στο μπλογκ μου (Κτηνωδια η Συμβολικη πραξη?...) δηλωσα ότι ειμαστε ολοι μερη του!

Και μια και ημουν και γω μερος του εργου, επαιξα με συνεπεια τον ρολο μου!




Κακοποιηση σκυλου?  Ναι!  Αλλα  όχι αυτου που νομίζετε…
Ολη η αληθεια  για την υποθεση  Βαργκας.

"Βαδίζεις σε μια έρημο. Ακούς ένα πουλί που κελαηδάει. Όσο κι αν είναι απίθανο να εκκρεμεί ένα πουλί στην έρημο, ωστόσο εσύ είσαι υποχρεωμένος να του φτιάξεις ένα δέντρο. Αυτό είναι το ποίημα..." /Κική Δημουλά/


Ίσως επειδή αυτό που διαβάζουμε δεν είναι ίδιο για όλους…

"Ου τα πράγματα ταράττει άνθρωπον, αλλά τα περί των πραγμάτων δόγματα". Επικτητος

 (Δεν είναι τα πραγματικά γεγονότα που ταράζουν τους ανθρώπους, αλλά ο τρόπος με τον οποίο τα ερμηνεύουν).

 "Τότε δοκούν εκάστω, τούτω και είναι" Πρωταγόρας

(Αν κάποιος θεωρεί κάτι σαν υπαρκτό, αυτό θα είναι και η δική του πραγματικότητα).


Το να υπερασπίζεσαι μια ιδεα η μια γνωμη  τρομάζει συχνά τους ανθρώπους. Δεν ξεκινώ ποτέ να πω κάτι  από εμπάθεια, διότι δεν είναι χαρακτηριστικο όχι μόνο δικο μου αλλά οποιουδήποτε δημιουργού. Μπορεί να είναι σκληρό αυτό που λέω  αλλα η ιδια η ζωη είναι σκληρη. Την αλήθεια πιθανόν όταν την λες να κοστίζει στον άλλο, όπως αυτό έχει συμβεί και σε μένα, αλλά πιστεύω ότι το ψέμα κοστίζει πολύ περισσότερο. Δεν πιστεύω στο ψέμα. Ομορφο είναι το αληθινο.

Ξεκινησαν μια σταυροφορια απαντες οι θερμοκεφαλοι ανα την υφηλιο για ένα σκυλακι που όχι μονο δεν κακοποιηθηκε,  αλλα  μαζευτηκε από τον δρομο (οπου θα μπορουσαν να το κατασπαραξουν τα αλλα πεινασμενα σκυλια μια και ηταν  στα τελευταια του),  ταλαιπωρημενο από τις πληγες της κοινωνικης αδιαφοριας και  αναλγησιας.

Ετσι λοιπον,  ο σκυλος του Βαργκας οχι μονο ταιστηκε και  ποτιστηκε, αλλα ειχε ιατροφαρμακευτικη περιθαλψη ολο το 24-ωρο  φροντιζοντας τον στον προαυλιο χωρο της  γκαλερι  κτηνιατρος και ο ιδιος ο καλλιτεχνης του αγοραζε το φαγητο του. Μονο  για 3 ωρες φιλοξενηθηκε στον εκθεσιακο χωρο της γκαλερι νιωθοντας για πρωτη ισως φορα παρεα με ανθρωπους που δεν το κλωτσανε, δεν του ριχνουν πετρες , δεν του ριχνουν φολες, παρεα με τον φιλο  που του αφιερωσε την καρδια του επειδη το περιμαζεψε και το φροντισε.

Το κονσεπτ του Βαργκας δεν περιελαμβανε από την αρχη σκυλο. Του προεκυψε  και αυτοσχεδιασε. Εξ’αλλου ο σκυλος ηταν το 1/5 της εγκαταστασης( η γραφη στον τοιχο, το δοχειο με το κρακ και ιχνη μαριχουανας, το μαγνητοφωνο που επαιζε τον υμνο και φυσικα η λειτουργια των μμε.). Απλα  τις προηγουμενες μερες ο Βαργκας στηνοντας την εκθεση του  και πηγαινοερχομενος στην γκαλερι, εβλεπε τα αδεσποτα στην γειτονια να λιμοκτονουν και πηρε το πιο ταλαιπωρημενο για να το φροντισει οσες μερες ηταν στην εκθεση. Και μαλιστα ταιζε όλα τ’αλλα αδεσποτα στην γειτονια. Στο τέλος  αφήσε  τον Nativitad να γυρίσει στον δρόμο, αφου (μετα την φροντιδα) το ειχε παρει λιγο επανω του. Και ο Βαργκας δεν  δεν είχε καν την πονηριά  να κρατήσει τον σκύλο ώστε να διασφαλίσει ένα ατράνταχτο πειστήριο για την αθωότητα του. Από την άλλη υπεγραψε και ο ιδιος το πετισιον για την καταδικη του!



Ένα έργο τέχνης, ένα βιβλίο, μια ταινία ή ακόμα κι ένα post γίνεται για να έχει κάποια απήχηση στο κοινό. Ένα αριστούργημα χωρίς θεατές παύει να είναι αριστούργημα (ή ανοσιούργημα – το ίδιο κάνει). Είμαστε συμμέτοχοι σε αυτό που διαβάζουμε, βλέπουμε κι ακούμε, και άρα αναπόσπαστο κομμάτι του έργου. Η απήχηση αυτή δεν έχει να κάνει με το δίπολο “μ’ αρέσει – δε μ’ αρέσει”, αλλά με τις αντιδράσεις (οργισμένες ή μη) που πυροδοτεί μία καλλιτεχνική πράξη. Τροφή για σκέψη κοινώς. Ο Vargas το κατάλαβε αυτό, και μας έστησε μια παγίδα για να μας δείξει πόσο εύκολα χειραγωγούμαστε και πόσο αβίαστα βγάζουμε συμπεράσματα με εντελώς υποκειμενικές προκαταλήψεις.

Στην τέχνη δεν ισχύει η δημοκρατία (τι αρέσει στους πολλούς δηλαδή), ούτε η ολιγαρχία (ότι δηλαδή η τέχνη πρέπει να αφορά λίγους και εκλεκτούς). Το μόνο που ισχύει είναι ότι για να κρίνεις κάτι οφείλεις να κάνεις προσπάθεια να το καταλάβεις, χωρίς να παρασύρεσαι από δεισιδαιμονίες και βαθυστόχαστες αναλύσεις. Όπως ακριβώς για να έχεις άποψη για ένα βιβλίο πρέπει να το διαβάσεις και να μην αρκεστείς μόνο στο εξώφυλλο του. Αν δεν σου αρέσει είναι απολύτως σεβαστό, αλλά αυτό δε σου δίνει δικαίωμα να το ρίξεις στην πυρά.

Πολλες φορες η αγανακτηση για τα οσα συμβαινουν στον κοσμο, ακομα η αισθηση οτι πια τιποτα δεν σοκαρει και οτι ο ανθρωπος ειναι ενα αναισθητο ον ικανο για τα παντα, μας οδηγει στο να πιστευουμε αβιαστα οποιαδηποτε κακη ειδηση. Πολλες φορες βεβαια αυτο οφειλεται και σε αφελεια η ακομα και στο λαθος που κανουμε πολλοι να κρινουμε εξ’ ιδιων τα αλλοτρια. Δηλαδη, αφου εγω ποτε δεν θα κατασκευαζα ενα τετοιο ψεμμα, δεν θα το εκανε κανεις, οποτε ειναι αληθεια!

Ας ειμαστε πιο προσεκτικοι την επομενη φορα γιατι παντα υπαρχει μια άλλη φορα.!




Σημειωση :

Το πιο πανω κειμενο πρωτοδημοσιευθηκε πριν καμποσο καιρο στο μπλογκ μου στην κοινοτητα Artspot οπου υπηρξα μελος, με αφορμη μια αναρτηση του διαχειριστη με τιτλο ¨"απιστευτο και ομως αληθινο" στο φορουμ της κοινοτητας πριν περιπου ενα χρονο, που συνοδευοταν απο το επιμαχο βιντεο που περιειχε μονο φωτο και την ανακοινωση για τον βασανισμο του ζωου. Καποιο μελος εφερε το θεμα παλι στην επιφανεια, συνεχιστηκαν ενα χρονο μετα οι αντιδρασεις απειρου καλλους για παραδειγματικη τιμωρια του καλλιτεχνη (εκτος ελαχιστων εξαιρεσεων), ενω οι παρεμβασεις μου στο φορουμ με τεκμηριωμενα στοιχεια και διευκρινιστικες ερωτησεις-δηλωσεις κατεληξαν στο κλειδωμα του φορουμ, να τεθω σε καραντινα, να διαγραφουν σχολια μου και ευτυχως να αλλαξει ο τιτλος της αναρτησης σε " Υπαρχουν ορια στην τεχνη?".









Ποις ειναι ο ηχος ενος χεριου που χειροκροτει? (Κοαν)

Ποις ειναι ο ηχος ενος χεριου που χειροκροτει? (Κοαν)
Τα εργα της συγχρονης τεχνης οπως και τα Κοαν εχουν εντονο τον παραδοξο χαρακτηρα τους ωστε να προκαλεσουν τον θεατη τους ν'αμφισβητησει ανα πασα στιγμη τον εννοιολογικο χαρτη του.